Цефамед

Дәрілік затты медициналық қолдану

жөніндегі нұсқаулық 

ЦЕФАМЕД

Саудалық атауы

Цефамед

Халықаралық патенттелмеген атауы

Цефтриаксон 

Дәрілік түрі

0.5 г немесе 1.0 г инъекция үшін ерітінді дайындауға арналған ұнтақ еріткішімен жиынтықта (лидокаин гидрохлориді, инъекцияға арналған 1% ерітіндісі)

Құрамы

Бір құтының ішінде

белсенді зат - 500 мг немесе 1000 мг цефтриаксон (цефтриаксон натрий түрінде),

еріткіштің құрамы

1 ампула еріткіштің құрамында

белсенді зат - 20 мг немесе 35 мг лидокаин  гидрохлориді,

қосымша заттар: натрий гидроксиді немесе хлорсутек қышқылы, инъекцияға арналған су

Сипаттамасы

Ақ немесе сарғыштау түсті кристалды ұнтақ, сәл гигроскопиялы.

Еріткіш: түссіз, мөлдір сұйықтық.

Фармакотерапиялық тобы

Жүйелі қолдануға арналған микробқа қарсы препараттар. Жүйелі қолдануға арналған бактерияға қарсы препараттар. Бактерияға  қарсы басқа да бета-лактамды препараттар. Үшінші буын цефалоспориндері. Цефтриаксон.

АТХ коды J01DD04

Фармакологиялық қасиеттері

Цефтриаксонның фармакокинетикасы дозаға тәуелсіз сипатқа ие. Жартылай шығарылу кезеңінен басқа, препараттың жалпы концентрацияларына негізделген барлық негізгі фармакокинетикалық параметрлері дозасына тәуелді.

1 г препаратты бұлшықет ішіне бір рет енгізгеннен кейінгі плазмадағы ең жоғарғы концентрациясы 81 мг/л жуықты құрайды және енгізгеннен кейін 2-3 сағат шегінде жетеді. Вена ішіне және бұлшықет ішіне енгізгеннен кейінгі «плазмадағы концентрациясы – уақыт» қисығы астындағы ауданы бірдей. Бұл, цефтриаксонның бұлшықет ішіне енгізгеннен кейінгі биожетімділігі 100% құрайтынын білдіреді.

Цефтриаксонның таралу көлемі 7-12 л құрайды.

1-2 г дозада енгізгеннен кейін цефтриаксон организмнің тіндері мен сұйықтықтарына жақсы өтеді. 24 сағаттан астам уақыт бойы оның концентрациялары тіндер мен сұйықтықтардағы (соның ішінде, өкпе, жүрек, өт жолдарындағы, бауырдағы, бадамша бездердегі, ортаңғы құлақ пен мұрынның шырышты қабығындағы, сүйектердегі, сондай-ақ, жұлын, плевра және синовиальді сұйықтықтардағы және қуықасты безінің секретіндегі) 60-тан астам инфекция қоздырғыштарының көпшілігі үшін ең төменгі бәсеңдеткіш концентрацияларынан едәуір артық болады.

Вена ішіне қолданғаннан кейін цефтриаксон жұлын сұйықтығына жылдам өтеді, ол жерде сезімтал микроорганизмдерге қатысты бактерицидті концентрациялары 24 сағат бойы сақталады. Цефтриаксон альбуминмен қайтымды байланысады, сонымен қатар байланысу дәрежесі концентрациясының артуына қарай, мысалы, плазмадағы 100 мг/л аз  концентрациясы кезінде 95%-дан   300 мг/л концентрациясы кезінде 85%-ға дейін төмендей отырып  азаяды. Альбуминнің тіндер сұйықтығындағы концентрациясының аздығы арқасында, ондағы бос цефтриаксонның үлесі плазмадағыға қарағанда жоғары.

Цефтриаксон балаларда, соның ішінде жаңа туған сәбилерде қабынған ми қабықтары арқылы өтеді. Дене салмағына 50-100 мг/кг дозаларда   бұлшықет ішіне енгізгеннен кейін (сәйкесінше жаңа туған сәбилер мен балаларға) 24 сағаттан соң  цефтриаксонның жұлын сұйықтығындағы концентрациялары 1.4 мг/л асады. Жұлын сұйықтығындағы ең жоғарғы концентрациясына вена ішіне енгізгеннен кейін шамамен 4 сағаттан соң жетеді және орташа алғанда, 18 мг/л құрайды. Бактериялық менингит кезінде цефтриаксонның жұлын сұйықтығындағы орташа концентрациясы плазмадағы концентрациясының 17%-ын, асептикалық менингит кезінде - 4%-ын құрайды. Менингиті бар ересек науқастарда дене салмағына 50 мг/кг дозасын енгізгеннен кейін 2-24 сағаттан соң, цефтриаксонның жұлын сұйықтығындағы концентрациялары менингиттің ең көп таралған қоздырғыштары үшін ең төменгі бәсеңдеткіш концентрациясынан  бірнеше есе асып түседі.

Цефтриаксон плацентарлық бөгет арқылы өтеді және азғантай концентрацияларда емшек сүтіне өтеді.

Цефтриаксон жүйелі метаболизмге ұшырамайды, ішек микрофлорасының әсерінен белсенді емес метаболиттерге айналады. 

Цефтриаксонның жалпы плазмалық клиренсі 10-22 мл/минутты құрайды. Бүйректік клиренсі 5-12 мл/минутқа тең болады. Цефтриаксонның 50-60%-ы өзгеріссіз күйде несеппен, ал 40-50%-ы – өзгеріссіз күйде өтпен шығарылады. Цефтриаксонның жартылай  шығарылу кезеңі ересектерде 8 сағатты құрайды.

Пациенттердің ерекше топтарындағы фармакокинетикасы 

Бүйрек немесе бауыр функциясының бұзылуы бар науқастарда цефтриаксонның фармакокинетикасы болар-болмас өзгереді, жартылай шығарылу кезеңінің аздап артқаны ғана білінеді. Егер тек бүйрек функциясы бұзылған болса, өтпен шығарылуы артады, егер тек бауыр функциясы бұзылса, бүйрек арқылы шығарылуы артады.

75 жастан асқан пациенттер

75 жастан асқан адамдарда цефтриаксонның жартылай шығарылу кезеңі жастау ересектерге қарағанда орташа алғанда, екі немесе үш есе жоғары.

Балалар 

Жаңа туған балаларда дозасының 70%-ға жуығы бүйрек арқылы шығарылады. Емшектегі балаларда өмірінің алғашқы 8 күнінде, орташа алғанда, ересектерге қарағанда екі немесе үш есе жоғары.

Фармакодинамикасы

Цефтриаксонның бактерицидтік белсенділігіне жасуша жарғақшалары синтезінің бәсеңдеуі түрткі болады. Цефтриаксонның грамтеріс және грамоң микроорганизмдерге қатысты әсер ету ауқымы кең. Грамоң және грамтеріс бактериялардан өндіріліп шығатын β-лактамазалардың көпшілігіне (пенициллиназаларға да, сондай-ақ цефалоспориназаларға да) төзімділігі жоғары.

Цефтриаксон әдетте келесі микроорганизмдерге қатысты белсенді:

Грамоң аэробтар:

Staphylococcus aureus (метициллинге сезімтал), Staphylococci coagulase-negative, Streptococcus pyogenes (ß-гемолиздік, A тобының), Streptococcus agalactiae (ß-гемолиздік, B тобының), ß-гемолиздік стрептококтар (А тобы да, В тобы да емес), Streptococcus viridans, Streptococcus pneumoniae.

Ескертпе. Метициллинге төзімді Staphylococcus spp. цефалоспориндерге, соның ішінде цефтриаксонға резистентті. Әдетте, Enterococcus faecalis, Enterococcus faecium және Listeria monocytogenes те төзімді.

Грамтеріс аэробтар:

Acinetobacter lwoffi, Acinetobacter anitratus (негізінен, A. baumanii)*, Aeromonas hydrophila, Alcaligenes faecalis, Alcaligenes odorans, алкалиген тәрізді бактериялар, Borrelia burgdorferi, Capnocytophaga spp., Citrobacter diversus(C. amalonaticus қоса), Citrobacter freundii*, Escherichia coli, Enterobacter aerogenes*, Enterobacter cloacae*, Enterobacter spp. (басқа да)*, Haemophilus ducreyi, Haemophilus influenzae, Haemophilus parainfluenzae, Hafnia alvei, Klebsiella oxytoca, Klebsiella pneumoniae**, Moraxella catarrhalis (бұрын Branhamella catarrhalis аталған), Moraxella osloensis, Moraxella spp. (басқа да), Morganella morganii, Neisseria gonorrhoea, Neisseria meningitidis, Pasteurella multocida, Plesiomonas shigelloides, Proteus mirabilis, Proteus penneri*, Proteus vulgaris*, Pseudomonas fluorescens*, Pseudomonas spp. (басқа да)*, Providentia rettgeri*, Providentia spp. (басқа да), Salmonella typhi, Salmonella spp. (тифоидтық емес), Serratia marcescens*, Serratia spp. (басқа да)*, Shigella spp., Vibrio spp., Yersinia enterocolitica, Yersinia spp. (басқа да).

* Бұл түрлердің кейбір изоляттары цефтриаксонға, негізінен,  хромосомалармен кодталатын лактамазалардыңтүзілуі салдарынан төзімді.

** Бұл түрлердің кейбір изоляттары плазмидтер түрткі болған лактамазалардың біртұтас қатарының түзілуісалдарынан төзімді.

Ескертпе. Жоғарыда аталған микроорганизмдердің көптеген штамдары аминопенициллиндер менуреидопенициллиндер сияқты басқа антибиотиктерге полирезистентті, бірінші және екінші буынныңцефалоспориндері мен аминогликозидтер  цефтриаксонға сезімтал.

Treponema pallidum цефтриаксонға in vitro және жануарларға жүргізілген іс-тәжірибеде де сезімталдық көрсетті. Клиникалық сынақтар, цефтриаксонның бастапқы және екінші сатыдағы мерезге қатысты  тиімділігі жақсыекендігін көрсетеді. Аздаған шектеулері болмаса, P. aeruginosa клиникалық изоляттары цефтриаксонға төзімді. 

Анаэробтар:

Bacteroides spp. (өтке сезімтал)*, Clostridium spp. (C. difficile қоспағанда), Fusobacterium nucleatum, Fusobacterium spp. (басқа да), Gaffkia anaerobica (бұрын Peptococcus аталған), Peptostreptococcus spp.

* Бұл түрлердің кейбір изоляттары цефтриаксонға β-лактамазалардың түзілуіне байланысты төзімді.

Ескертпе. Bacteroides spp. (атап айтқанда, B. fragilis) β-лактамаза түзетін көптеген штамдары төзімді. Clostridium difficile де төзімді.

Қолданылуы

Цефтриаксон препаратына сезімтал қоздырғыштардан туындаған инфекцияларда:

– бактериялық менингите

– ауруханадан тыс пневмонияда

– ауруханаішілік пневмонияда

– жедел ортаңғы отитте

– интраабдоминальді инфекцияда

– бүйрек пен несеп шығару жолдарының асқынған инфекцияларында (пиелонефритті қоса)

– сүйектер мен буындардың инфекцияларында

– жұмсақ тіндер мен терінің асқынған инфекцияларында

– созды қоса, гениталий инфекцияларында

– мерезде

– бактериялық эндокардитте

– ересек пациенттердегі өкпенің созылмалы обструкциялық ауруларында қайталануларында

– 15 күндік жаңа туылғандарды қоса, ересектер мен балаларда   диссеминацияланған Лайм ауруында (бастапқы (ІІ саты) және кейінгі (ІІІ саты) 

– инфекциялы асқынулардың операция алдындағы профилактикасы үшін  

– бактериялық инфекциядан туындаған қызбадан зардап шегіп жүрген, нейтропениясы бар пациенттерді емдеуде  

– бактериемиясы бар, күмәнді немесе сонымен байланысты, жоғарыда атап келтірілген инфекциялардың кез келгені кездесетін пациенттерді емдеуде  

– болжамды қоздырғыштар қатары цефтриаксонның әсер ету ауқымына кірмейтін жағдайда, препаратты басқа да бактерияларға қарсы препараттармен біріктіріп тағайындау керек.

Қолдану тәсілі және дозалары 

Препараттың дозасы мен енгізу тәсілі инфекцияның ауырлығын, ауру қоздырғышының сезімталдығы мен пациенттің жай-күйін ескере отырып белгіленеді. Емдік әсеріне, әдетте,препаратты күн сайын тәулігіне бір рет енгізген кезде жетеді. Емдеу курсы аурудың ағымына тәуелді. Емдеуді  микроорганизм эрадикациясы туралы талдаулардың нәтижесі алынғаннан кейін немесе пациентте температура жоғарылауы басылғаннан кейін тағы 48-72 сағат бойы жалғастыру қажет.

Төменде келтірілген кестелерде көрсетілген дозалары аталған көрсетілімдерде қолдану үшін ұсынылғандозалары болып табылады. Аса ауыр жағдайларда көрсетілген ауқымдарынан ең жоғары дозаларын тағайындауға болады.

Ересектер мен 12 жастан асқан балалар (дене салмағы >50 кг)

*Бактериемия расталған жағдайда, ұсынылған ауқымының жоғарғы шегіндегі дозасы тағайындалады.

** Күнделікті 2 г асатын дозасы тағайындалған жағдайда, күніне екі рет  (әр  12  сағат сайын) енгізуге болады.

Жедел ортаңғы отитте: тәулігіне 1 рет б/і 1-2 г.

Егер пациенттің жағдайы ауыр болса немесе алдыңғы ем тиімсіз болса, Цефамедті 3 күн бойы бұлшықет ішіне тәулігіне 1-2 г дозада тағайындауға болады.

Хирургиялық инфекциялардың операция алдындағы профилактикасы үшін операциялық араласым алдында бір реттік инъекция түрінде 2 г.

Созда - б/і бір рет 500 мг.

Мерезде – әдетте ұсынылатын дозасы 500мг - тәулігіне 1 рет 1г; нейромерезді емдеу үшін дозасын 10-14 күн бойы тәулігіне 1 рет 2 г дейін арттыруға болады. Мерез, соның ішінде нейромерез кезінде Цефамедті дозалау жөніндегі мәліметтер шектеулі. Сондықтан, егер бар болса, емдеу жөніндегі ұлттық немесе жергілікті нұсқаулықтарды басшылыққа алу керек.

Жайылған Лайм боррелиозында (бастапқы [II сатысы] және ақырғы [III сатысы] сатыларында) - 14-21 күн бойытәулігіне 1 рет 2 г. Ұсынылатын емдеу ұзақтығы ауытқып тұрады. Егер бар болса, емдеу жөніндегі ұлттық немесе жергілікті нұсқаулықтарды басшылыққа алу керек.

Балалар 

Жаңа туған нәрестелер, 15 күндіктен 12 жасқа дейінгі сәбилер мен балалар (<50 кг)

*Бактериемия расталған жағдайда, ұсынылған ауқымының жоғарғы шегіндегі дозасы тағайындалады.

** Күнделікті 2 г асатын дозасы тағайындалған жағдайда, күніне екі рет  (әр  12  сағат сайын) енгізуге болады.

Жаңа туған нәрестелер, 15 күндіктен 12 жасқа дейінгі сәбилер мен балаларға (<50 кг) арналған, айрықшадозалау режимін қажет ететін көрсетілімдері:

Жедел ортаңғы отитте

Жедел ортаңғы отитті емдеудің басында, Цефамед 50 мг/кг дозада бір реттік бұлшықетішілік инъекция түрінде енгізіледі. Егер баланың жағдайы ауыр болса немесе алдыңғы ем тиімсіз болған жағдайда, Цефамедті 3 күн бойы тәулігіне 50 мг/кг дозада бұлшықет ішіне енгізуге болады.

Хирургиялық инфекциялардың операция алдындағы профилактикасы үшін - операциялық араласым алдындабір реттік инъекция түрінде 50-80 мг/кг.

Созда  - бір реттік бұлшықетішілк инъекция түрінде 500 мг.

Мерезде – әдеттегі ұсынылатын дозасы 10-14 күн бойы тәулігіне бір рет 75-100 мг/кг (ең көбі 4 г). Мерез, соның ішінде нейромерез кезінде  Цефамедті дозалау жөніндегі мәліметтер шектеулі. Сондықтан, егер бар болса, емдеу жөніндегі ұлттық немесе жергілікті нұсқаулықтарды басшылыққа алу керек.

Жайылған Лайм боррелиозында (бастапқы [II сатысы] және ақырғы [III сатысы] сатыларында) - 14-21 күн бойы тәулігіне бір рет 50 - 80 мг/кг. Ұсынылатын емдеу ұзақтығы ауытқып тұрады. Егер бар болса, емдеу жөніндегі ұлттық немесе жергілікті нұсқаулықтарды басшылыққа алу керек.

Жаңа туған 0-14 күндік нәрестелер

Цефтриаксонды, құрсақішілік даму мерзімін қоса, 41 апталық мерзімге дейінгі шала туылған нәрестелерге (гестациялық жасы + туылғаннан кейінгі жасы) қолдануға болмайды.

Егде жастағы пациенттер

Бүйрек және бауыр  функциялары қанағаттанарлық болып табылатын жағдайларда, егде жастағыпациенттер үшін дозасын түзету қажет емес.

Бүйрек және бауыр жеткіліксіздігі:

Егер бауыр функциясы бұзылмаған болса, бүйрек жеткіліксіздігі бар пациенттер үшінЦефамедтің дозасын төмендету қажет емес. Ауыр дәрежедегі бүйрек жеткіліксіздігі (креатинин клиренсі минутына < 10 мл) жағдайында тәуліктік дозасы 2 г аспауы тиіс. 

Егер бүйрек функциясы бұзылмаған болса, бауыр жеткіліксіздігі бар пациенттер үшінЦефамедтің дозасын төмендету қажет емес.

Бауыр функциясының жеткіліксіздігімен қатар жүретін бүйректің жедел жеткіліксіздігі бар пациенттерге препараттың дозасын төмендету және оның қан плазмасындағы концентрациясын бақылау қажет.

Диализ жүргізілетін пациенттер

Диализден кейін препараттың қосымша дозасын енгізу қажет емес. Оның шығарылу жылдамдығы төмендеуі мүмкін, сондықтан, плазмадағы Цефамед  концентрациясын бақылау және қажет болған жағдайда, дозасын түзету керек. Цефтриаксон перитонеальді диализ немесе гемодиализ кезінде шығарылмайды.

Бауыр мен бүйректің ауыр жеткіліксіздігі бар пациенттерге  цефтриаксонның плазмадағы концентрациясын жүйелі түрде анықтап отыру және қажет болған жағдайда, оның дозасын түзету керек.

Енгізу тәсілі

Цефамедті венаішілік инфузия (кемінде 30 минут бойы (енгізудің дұрыс жолы)), 5 минут бойы венаішілік инъекция жолымен жолымен немесе бұлшықетішілік терең инъекция жолымен енгізеді. 5 минут ішіндегі венаішілік қысқа инъекциясын ірі веналарға жүргізген дұрыс. 50 мг/кг немесе одан көп дозалары сәбилер мен 12  жасқа дейінгі балаларға вена ішіне инфузия түрінде енгізіледі. Жаңа туған нәрестелерде венаішілік инфузиясы, билирубиндік энцефалопатияның ықтимал  қаупін азайту үшін 60 минут ішінде жүргізіледі. 

Бұлшықет ішіне енгізуді вена ішіне енгізу мүмкін болмаған немесе пациент үшін қолайсыз болатын кезде қарастыру керек.

Бұлшықетішілік инъекциялары бөксенің үлкен бұлшықетіне енгізіледі. Егер дозасы 1 г асатын болса, оны бөлу және екі бөксеге енгізу қажет. 2 г асатын дозалары вена ішіне енгізіледі.

Цефтриаксон ерітіндісін вена ішіне енгізу үшін еріткіш ретінде лидокаинді пайдалануға болмайды!

Ерітіндіні б/і енгізу үшін еріткіш ретінде лидокаинді пайдаланғанда, енгізер алдында пациентте лидокаиндіқолдануға қарсы көрсетілімнің бар-жоқтығын анықтау (лидокаинді қолдану жөніндегі нұсқаулықты қараңыз), сондай-ақ анамнездегі лидокаинге аллергиялық реакцияларды ескеру керек.

15 жасқа дейінгі балаларға еріткіш ретінде лидокаинді пайдалануға тыйым салынады.

15 жастан асқан балаларда, еріткіш ретінде лидокаинді пайдаланғанда, лидокаинге теріішілік аллергиялық сынама жүргізу ұсынылады.

Цефамедті еріту немесе вена ішіне енгізу ішін алынған ерітіндіні ары қарай сұйылту үшін құрамында кальцийбар еріткіштерді (Рингер ерітіндісі, Хартман ерітіндісі) пайдалану ұсынылмайды, өйткені, цефтриаксон-кальций шөгіндісінің туындауы қаупі бар. Сонымен қатар, цефтриаксонды құрамында кальций бар препараттармен араластырмайды және вена ішіне енгізуге арналған бір катетерде бір мезгілде енгізбейді.  

Егер жаңа туған нәрестелерге (≤ 28 күн), кальцийдің үздіксіз инфузияларын (парентеральді қоректендіруді)қоса, құрамында кальций бар венаішілік ерітінділермен емдеу қажет болса (қажет болады деп күтілсе),цефтриаксон-кальцийдің шөгінді түзу қаупіне байланысты, цефтриаксонды қолдануға болмайды.

Хирургиялық инфекциялардың операция алдындағы профилактикасы үшін, цефтриаксон операцияға дейін30-90 минут бұрын енгізіледі.

Инъекцияға арналған ерітіндісін дайындау:

Ерітіндіні дайындау, микробпен ластануын болдырмау үшін сәйкесінше жағдайларда жүргізіледі. Тек жаңа дайындалған ерітінділерді ғана пайдалану керек. Дайын ерітіндіні 25°C-ден төмен температурада 6 сағат бойы, және 2°C-ден 8°C-ге дейінгі температурада 24 сағатқа дейін сақтауға болады. 

Дайындалған ерітіндінің түсі бозғылт сарыдан янтарь түстеске дейін ауытқып тұрады. Егер дайын ерітіндіде көзге көрінетін бөгде қоспалар байқалса, оны пайдалануға болмайды.

Лидокаин ерітіндісінде сұйылтылған ұнтақты вена ішіне енгізуге болмайды!

Венаішілік инъекциясы үшін  -  инъекцияға арналған су пайдаланылады; 500 мг Цефамедті  инъекцияға арналған 5 мл суда ерітеді, 1 г инъекцияға арналған 10 мл суда ерітеді. Препарат 5 минут бойы венаішілік баяу инъекция жолымен енгізіледі.

Венаішілік инфузиясы үшін - 2 г Цефамедті төменде көрсетілген, құрамында  кальций жоқ ерітінділердің біреуінің: 5% немесе 10% декстроза ерітіндісі, натрий хлориді мен глюкоза ерітіндісі (0.45% натрий хлориді ерітіндісі мен 2.5% глюкоза ерітіндісі), 5% глюкоза ерітіндісіндегі 6% декстран, натрий хлоридінің изотониялық ерітіндісіндегі 6-10% гидроксиэтилкрахмал ерітіндісінің 40 мл-сінде сұйылтады. Препарат 30 минут ішінде инфузия жолымен енгізіледі.

Цефамед препаратының құтысы тек бір рет пайдалануға арналған, қалған ерітіндіні/ұнтақты жойып жіберу керек. 

Жағымсыз әсерлері

Жиі 

- эозинофилия, лейкопения, тромбоцитопения

- диарея, нәжістің сұйылуы

- бауыр ферменттері деңгейінің жоғарылауы

- бөртпелер

Жиі емес

- бас ауыруы, бас айналуы

- гранулоцитопения, анемия, коагулопатия

- жыныс мүшелерінің зеңдік инфекциясының дамуы

- жүрек айнуы, құсу

- қышыну

- инъекция орнының ауыруы, флебит, қызба

- қандағы креатинин деңгейінің жоғарылауы

Сирек 

- жалғанжарғақшалы колит

- бронх түйілуі

- есекжем

- гематурия, глюкозурия

- енгізген жердің ісінуі

- шемен, қалтырау

Жиілігі белгісіз

- суперинфекция

- гемолиздік анемия

- агранулоцитоз

- анафилаксиялық, анафилактоидтық реакциялар, жоғары сезімталдық,  анафилаксиялық шок

- құрысулар

- бас айналуы

- вертиго

- стоматит, глоссит, панкреатит

- өт қалтасындағы преципитациясы (кальцийдің шөгуі), билирубиндік 

  энцефалопатия

- жедел жайылған экзантематоздық  пустулез, Стивенс-Джонсон синдромы, уытты эпидермальді некролиз (Лайелл синдромы),    мультиформалы эритема

- олигоурия, бүйректегі (кальцийдің шөгуі) преципитациясы (қайтымды)

- Кумбс сынамасына, галактоземияға жүргізілген тестінің, несептегі глюкозаны анықтаудыңферментативтік емес әдістерінің жалған оң нәтижелері.

Қолдануға болмайтын жағдайлар

•  цефтриаксонға, цефалоспориндерге немесе препараттың қосымша заттарының біріне жоғары сезімталдық
• анамнездегі бактерияға қарсы бета-лактамды препараттарға (пенициллиндер, монобактамдар және карбапенемдер) аса жоғары сезімталдықтың ауыр реакциялары (мысалы, анафилаксиялық реакциялар) 
• 41 аптаға дейінгі жасты қоса (гестациялық және тұрақтанған жас қосындысы) шала туған нәрестелер 

- шала туған нәрестелер (≤ 28-күндік жастағы):

- жаңа туған нәрестелердегі гипербилирубинемия, сарғаю немесеацидоз, гипоальбуминемия (ондай пациенттерде цефтриаксонның билирубин энцефалопатиясының даму қаупін арттырып, сарысу альбуминімен байланысудан билирубинді ығыстыруы мүмкін).

- жаңа туған нәрестелерге құрамында кальций бар ерітінділердівена ішіне енгізу. Мысалы, парентеральді қоректендіру кезінде цефтриаксонның кальций тұздары преципитаттарының түзілу қаупіне байланысты, ұзаққа созылатын құрамына кальций қосылған инфузияларды қоса, құрамында кальций бар ерітінділермен венаішілік емдеу тағайындалып қойған немесе көзделетін жаңа туған нәрестелер (≤ 28 күн)

Құрамында лидокаин бар цефтриаксон ерітінділерін вена ішіне енгізуге болмайды!

Лидокаинді пайдаланып, цефтриаксонның бұлшықетішілік инъекциясын жүргізер алдында лидокаинге қарсы көрсетілімдердің бар-жоқтығын анықтау қажет. Лидокаинді қолдануға болмайтын жағдайлар лидокаинді медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулықта келтірілген.

15 жасқа дейінгі балаларға еріткіш ретінде лидокаинді пайдалануға болмайды.

Дәрілермен өзара әрекеттесуі

Құрамында кальций бар еріткіштер (Рингер ерітіндісі немесе  Гартман ерітіндісі), шөгінді түзілу мүмкіндігіне байланысты қалпына келтіру немесе вена ішіне енгізу үшін ары қарай сұйылтуда қолданылмайды. Цефтриаксонды  вена ішіне енгізуге арналған бір катетерде құрамында кальций бар ерітінділермен араластырғанда  цефтриаксон-кальций шөгіндісі пайда болуы мүмкін.

Цефтриаксонды Y-тәрізді инъекциялық порт арқылы парентеральді қоректену секілді құрамында кальций бар ерітінділердің үздіксіз инфузиясын қоса, құрамында кальций бар вена ішіне енгізуге арналған ерітінділермен бір мезгілде енгізуге болмайды.

Әйтсе де, егер инфузияға арналған  катетерлер сәйкес сұйықтықпен инфузиялар арасында мұқият шайылса цефтриаксон мен құрамында кальций бар ерітінділерді бірінен кейін бірін (жаңа туғандарда қолдануды қоспағанда, өйткені оларда цефтриаксон кальций преципитаты түзілуінің қаупі жоғары) енгізуге болады.

Пероральді антикоагулянттар мен цефтриаксонды бір мезгілде қолданғанда  K дәруменінің тапшылығының даму қаупі артады,  ол қан кетуіне әкелуі мүмкін. ХҚҚ (халықаралық қалыптастырылған қатынас) мұқият бақылау  және цефтриаксонмен емдеу кезінде және емдеуден кейін K дәруменінің  талапқа сай түзетілген дозасын қолдану керек.  

Цефтриаксон мен пероральді құрамында  кальций бар препараттар арасында өзара әрекеттесу туралы немесе  бұлшықет ішіне енгізуге арналған цефтриаксон  мен  құрамында  кальций бар препараттар (вена ішіне немесе  пероральді енгізілген) арасында өзара әрекеттесу туралы деректер жоқ.

Аминогликозидтерді цефалоспориндермен қолданғанда олардың нефроуыттылығының арту ықтималдығы туралы қарама-қайшы деректер бар, сондықтан бүйрек функциясына және қандағы аминогликозидтер концентрациясына мониторинг өткізу қажет.

Цефтриаксон мен ілмектік диуретиктердің үлкен дозасын бір мезгілде енгізгеннен кейін  (мысалы, фуросемид)бүйрек  функциясының нашарлауы байқалған жоқ.

Бір мезгілде пробенецидті енгізу  цефтриаксонның шығарылуын азайтпайды.

Хлорамфеникол мен цефтриаксонды бір мезгілде қабылдағанда   антагонистік әсер байқалады.

Цефтриаксон амсакринмен, ванкомицинмен, флуконазолмен және аминогликозидтермен  сыйымсыз.

Сирек жағдайларда  цефтриаксон Кумбс сынамасында,  галактоземияны анықтауда, ферментативтік емес тәсілмен несепте глюкозаны анықтауда жалған оң нәтижелер туындатуы мүмкін.  Сондықтан,  цефтриаксонмен емдеу кезінде несептегі глюкоза деңгейін анықтауды ферментативтік әдіспен жүргізу ұсынылады.

Айрықша нұсқаулар

Ұсынылған дозасын жоғарылатуға болмайды.

Цефамедпен емдеуді бастағанға дейін, пациентте цефтриаксонға, цефалоспориндерге, пенициллинге немесе басқа да бета-лактамды антибиотиктерге, лидокаинге жоғары сезімталдығының бар-жоғын анықтау үшін,  мұқият аллергологиялық анамнез жинау керек.             

Ауырлаған аллергологиялық анамнезі бар пациенттерге Цефамед препаратын сақтықпен тағайындау керек. Аса жоғары сезімталдықтың ауыр реакциясы дамыған жағдайда  цефтриаксонмен емдеу дереу тоқтатылуы және сәйкес ем тағайындалуы керек.

Цефамед қолдану, басқа бактерияға қарсы препараттар сияқты диареяға, колит, оның ішінде жалған жарғақшалы колитке түрткі болуы мүмкін. Егер пациентте Цефамедпен емді бастағаннан кейін диарея дамыса симптоматикалық емді тағайындау керек. Диареяның ауыр түрінде немесе қанды іш өтуде Цефамедті қолдануды тоқтату керек және сонымен қатар Clostridium difficile симптоматикалық ем жүргізу керек. Перистальтиканы тежейтін препараттарды тағайындауға болмайды. Асқазан-ішек  ауруларын, оның ішінде колит болған пациенттер Цефамед препаратын сақтықпен қабылдауы керек. 

Басқа да цефалоспориндермен жағдайлардағыдай, Цефамедті ұзақ уақыт қабылдау  энтерококктар және  Candida spp. секілді цефтриаксонға сезімтал емес микроорганизмдердің шамадан тыс өсуін  туындатуы мүмкін. 

Бауыр жеткіліксіздігімен қатар жүретін, ауыр дәрежедегі жедел бүйрек жеткіліксіздігі бар пациенттерде дозаны төмендету ұсынылады.

Құрамында  кальций бар препараттармен өзара әрекеттесуі: өкпесінде және бүйректерінде цефтриаксон-кальций  преципитаттары  түзілуімен 1 айға дейінгі жастағы күні жетіп және күні жетпей туған жаңа туғандардағы өлім жағдайы туралы хабарламалар бар.  Цефтриаксон және құрамында кальций бар ерітінділерді немесе кез келген басқа препараттарды қабылдаған жаңа туғандардан өзге пациенттердің басқа тобында тамырішілік преципитатты растайтын ғылыми деректер жоқ. Жаңа туғандарда басқа жас тобындағылармен салыстырғанда цефтриаксон-кальций преципитаты түзілуінің жоғары қаупі  бар.

Кез келген жастағы  пациенттерде цефтриаксонды тіпті әртүрлі инфузиялық катетерлер және/немесе әртүрлі енгізу жерлері арқылы құрамында  кальций бар кез-келген вена ішіне енгізілетін ерітінділермен араластыруға немесе бір мезгілде енгізуге болмайды. Дегенмен 28 күннен асқан пациенттерде, шөгінді түзілуінен аулақ болу үшін, егер  инфузиялық катетерлер әртүрлі жерлерге енгізілсе,  ауыстырылған болса немесе инфузиялар арасында физиологиялық ерітіндімен мұқият шайылған болса, цефтриаксон мен құрамында кальций бар ерітінділерді бірінен кейін бірін енгізуге  болады. Кальциймен толық  парентеральді қоректендіру ерітінділерін (ТПҚ ерітінділері) үздіксіз енгізу талап етілетін пациенттерде, дәрігер осындай шөгінді түзу қаупі жоқ талапқа сай бактерияға қарсы  препараттарды  қолдану мүмкіндігін  қарастыруына болады.

Егер цефтриаксонды қолдану үздіксіз қоректендіруді талап ететін  науқастарға қажет болса  ТПҚ ерітінділері және   цефтриаксонды бір мезгілде енгізуге болады, бірақ әртүрлі катетерлер арқылы  әртүрлі жерлерге енгізумен. Балама ретінде  ТПҚ ерітіндісін енгізу цефтриаксон инфузиясы  кезінде тоқтатылуы мүмкін, ал инфузиялық катетерлер шайылуы  керек.

Цефтриаксон билирубинді  альбуминмен байланыстан ығыстырып шығарады, ол гипербилирубинемияның туындауына әкелуі мүмкін. Жаңа туғандарға препаратты сақтықпен тағайындау керек. Препаратты күні жетпей туғандарға ерекше сақтықпен тағайындау керек. 

Цефамедті билирубиндік энцефалопатия даму қаупімен күні жетпей туған және күні жетіп туған жаңа туғандарға қолдануға болмайды.

Цефалоспориндер тобының бактерияға қарсы препараттарын,  оның ішінде цефтриаксон қабылдаған ересектер мен балаларда, оның ішінде өлім жағдайымен  аутоиммунды гемолиздік анемияның даму қаупі сипатталған. 

Цефамедпен емдеу аясында анемия пайда болған жағдайда препаратты енгізуді  анемияның  этиологиясы анықталғанға дейін тоқтату керек.

Цефтриаксонның динатрий тұзы өт қабында ультрадыбыспен зерттегенде көлеңкелер түрінде көрінетін преципитаттар түзуі мүмкін. Осыған кез келген жастағы пациент бейім, бірақ препаратты дене салмағының пропорциясынан асатын дозада қабылдайтын нәрестелер мен жас балаларда жиірек кездеседі. 

Дене салмағы 80 мг/кг жоғары дозада билиарлы шөгінді түзілу қаупі бар, сондықтан дозаны жоғарылатуға болмайды. Өт тасы немесе жедел холецистит дамуын растайтын деректер болмаған жағдайда Цефамедті қабылдайтын балалар арасында аталған  реакцияларды консервативті жолмен емдеу ұсынылады.

Цефамедті қабылдайтын пациенттер арасында сирек, өт жолдарының бітелуінен болған панкреатиттің пайда болу  жағдайлары байқалған. Көптеген жағдайларда өттің іркілуі мен билиарлы шөгіндінің пайда болуының қауіп факторлары алдыңғы ем, ауыр аурулар немесе толық парентеральді қоректену (ТПҚ) болып табылады. Әйтсе де  билиарлы шөгінді түзілуде Цефамедтің мүмкін ролін жоққа шығаруға болмайды.

Цефалоспориндер тобының бактерияға қарсы препараттары   эритроциттердің жарғақшасына сіңумен сипатталады  және  антиденелермен  реакцияға түседі, ол Кумбс сынамасының оң нәтижесін туындатуы мүмкін. Сондай-ақ  пенициллинмен айқаспалы  реактивтілік болуы мүмкін. 

Цефамед бактерияға қарсы белсенділіктің шектеулі  ауқымын иеленген және егер қоздырғыш зертханалық жолмен расталмаса  инфекциялардың кейбір түрлерін емдеу үшін монотерапия ретінде қолданылмайды. Полимикробты инфекцияда, цефтриаксонға төзімді қоздырғыштың болуы болжанғанда қосымша антибиотик тағайындау ұсынылады.

Цефамедпен ұзақ емдеу курсы кезінде  қанның толық талдауын тұрақты  мониторингілеу ұсынылады. 

Цефамед препаратының әр грамында шамамен 3.6 ммоль натрий бар. Мұны натрий шектелген диетадағы пациенттерді емдеу барысында ескеру керек.

Жүктілік және лактация кезеңі

Цефтриаксон плацентарлық бөгет арқылы өтеді. Жүктілік кезінде қолданылуының қауіпсіздігі анықталмаған.

Цефамед препаратын жүктіліктің II және III триместрлерінде тек, анасы үшін күтілетін пайдасы шарана үшін ықтимал қауіптен (цефтриаксон плацентарлық бөгет арқылы өтеді) асып түсетін жағдайларда, қатаң көрсетілімдері бойынша ғана қолдануға болады 

Цефамед препаратын лактация кезеңінде қолдану қажет болған жағдайда, бала емізуді тоқтату туралы мәселені шешіп алу керек (цефтриаксон емшек сүтімен бөлініп шығады).

Лидокаин

Құрамында лидокаин бар цефтриаксон ерітінділерін тек бұлшықет ішіне енгізу керек!

Дәрілік заттың көлік құралын немесе қауіптілігі зор механизмдерді басқару қабілетіне әсер ету ерекшеліктері

Препараттың жағымсыз әсерлерін (бас айналуын, бас ауыруын) ескере отырып, көлік немесе қауіптілігі зор басқа механизмдерді басқарғанда сақтық таныту керек.

Артық дозалануы

Симптомдары: жоғарыда сипатталған жағымсыз реакциялары симптомдарының күшеюі.

Емі: симптоматикалық және демеуші ем. 

Гемодиализ бен перитонеальді диализ тиімсіз.

Арнайы антидоты жоқ.

Шығарылу түрі және қаптамасы

0.5 г және 1.0 г препараттан резеңке тығынмен тығындалған және flip-off типт