Амлипин

Дәрілік препаратты медициналық қолдану

жөніндегі нұсқаулық (Қосымша парақ)

Амлипин

Саудалық атауы  

Амлипин

Халықаралық патенттелмеген атауы  

Жоқ

Дәрілік түрі, дозалануы

Үлбірлі қабықпен қапталған таблеткалар, 5 мг/5 мг

Фармакотерапиялық тобы 

Жүрек-қантамыр жүйесі. Ренин-ангиотензин жүйесіне әсер ететін препараттар. Басқа препараттармен біріктірілген ангиотензин өзгертуші  фермент (АӨФ) тежегіштері. АӨФ тежегіштері  және кальций өзекшелерінің блокаторлары. Лизиноприл және амлодипин.

АТХ коды С09ВВ03

Қолданылуы

Ересектердегі эссенциялық артериялық гипертензияны емдеу.

Амлипин ересек пациенттердегі артериялық қысымның (АҚ) талапқа сай бақылануын қамтамасыз ететін дозаларда амлодипин мен лизиноприлді бір мезгілде қабылдауға балама ретінде көрсетілімді.

Қолданудың басталуына дейінгі қажетті мәліметтер тізбесі

Қолдануға болмайтын жағдайлар

Лизиноприлмен байланысты:

- лизиноприлге немесе ангиотензин өзгертуші ферменттің (АӨФ) кез келген басқа тежегішіне аса жоғары сезімталдық;

- анамнездегі АӨФ тежегіштерін қолдану аясындағы ангионевроздық ісіну;

- тұқым қуалайтын немесе идиопатиялық ангионевроздық ісіну;

- қант диабеті немесе бүйрек жеткіліксіздігі (шумақтық сүзіліс жылдамдығы (ШСЖ) < 60 мл/мин/1,73 м2) бар пациенттерде АӨФ тежегіштерін құрамында алискирен бар дәрілік препараттармен бір мезгілде қолдану;

- ангионевроздық ісінудің жоғары даму қаупімен байланысты бейтарап эндопептидаза тежегіштерімен (мысалы, құрамында сакубитрил бар препараттармен) бір мезгілде қолдану.

Амлодипинмен байланысты:

- амлодипинге немесе дигидропиридиннің басқа туындыларына аса жоғары сезімталдық; 

- ауыр артериялық гипотензия;

- шок (оның ішінде кардиогенді);  

- сол жақ қарыншадан шығу жолының тарылуы (мысалы, ауыр дәрежедегі қолқа стенозы);

-  жедел миокард инфарктісінен кейінгі жүректің гемодинамикалық тұрақсыз жеткіліксіздігі.

- Амлипинмен байланысты:

- жекелеген компоненттерді қолданумен байланысты жоғарыда көрсетілген барлық қарсы көрсетілімдер, бұл Амлипинге де қатысты;

- қосымша заттардың кез келгеніне аса жоғары сезімталдық;

- жүктілікті жоспарлау, жүктілік және лактация кезеңдері.

Қолдану кезіндегі қажетті сақтандыру шаралары

Бауыр жеткіліксіздігі бар пациенттер

Бауыр жеткіліксіздігі бар пациенттерде амлодипинге тән жартылай шығарылу кезеңінің ұзаруы және концентрация-уақыт қисығы астындағы аудан (AUC) мәндерінің артуы білінеді, алайда, оның дозалану режиміне қатысты тиісті нұсқаулар берілмеген. Амлодипин қабылдауды ең төмен дозасынан бастау керек. Емдеудің басында және дозаны арттыру кезінде сақтық шарасын қадағалау кеңесі беріледі. Бауырдың ауыр жеткіліксіздігі бар пациенттерде дозаны баяу арттыру және мұқият медициналық қадағалау қажет болуы мүмкін.

Бүйрек жеткіліксіздігі бар пациенттер

Бүйрек жеткіліксіздігі бар пациенттерде амлодипинді ұсынылатын дозаларында пайдалануға болады. Қан плазмасында амлодипин концентрациясының өзгеруі бүйрек функциясының бұзылу дәрежесіне байланысты емес. Амлодипин диализ арқылы шығарылмайды.

Басқа дәрілік  препараттармен өзара әрекеттесуі

Лизиноприл

Гипертензияға қарсы дәрілер

Лизиноприл гипотензияға қарсы басқа дәрілермен (нитроглицерин немесе басқа нитраттар, басқа вазодилататорлар сияқты) бір мезгілде қабылданғанда олардың гипертензияға қарсы әсерін күшейте алады,

Клиникалық зерттеулер деректері АӨФ тежегіштерін, АРБ II және алискиренді бірге пайдалану кезіндегі РААЖ қосарлы бөгелісінің, РААЖ әсер ететін препараттармен монотерапия жүргізумен салыстырғанда, арасында артериялық гипотензия, гиперкалиемия және бүйрек жеткіліксіздігі (бүйректің жедел жеткіліксіздігін қоса) болатын жағымсыз реакциялардың өте жоғары жиілігіне себеп болғанын айғақтайды.

Ангионевроздық ісінудің даму қаупін арттыруы мүмкін дәрілік заттар

АӨФ тежегіштерін рапамицин туындыларымен (мысалы, сиролимус, эверолимус, темсиролимус), бейтарап эндопептидаза тежегіштерімен (мысалы, рацекадотрил) немесе плазминогеннің тіндік белсендіргішімен бір мезгілде қолданғанда ангионевроздық ісінудің даму қаупін арттыруы мүмкін.

Диуретиктер

Лизиноприл қабылдайтын пациенттерде оның гипертензияға қарсы әсері, әдетте, емдеу сызбасына диуретик қосылғанда күшейеді.

Кейде диуретиктермен ем алып жүрген  және, атап айтқанда, оларды таяудан бері пайдаланатын пациенттерде емдеу сызбасына лизиноприл қосылғанда  АҚ күрт төмендеуін байқауға болады. Егер лизиноприлмен емдеуді бастар алдында диуретиктер қабылдау тоқтатылса, симптоматикалық гипотензия қаупін жоққа тән азайтуға болады.

Құрамында калий бар препараттар, калий жинақтаушы диуретиктер, құрамында калий бар тұз алмастырғыштары және қан плазмасында калий деңгейін арттыруы мүмкін дәрілік заттар

Клиникалық зерттеулерде пациенттерде қан плазмасындағы калий концентрацияларының, әдетте, қалыпты мәндер шегінен шықпағанына қарамастан, кейде гиперкалиемия жағдайлары болды. Құрамында калий бар препараттар, калий жинақтаушы диуретиктер, құрамында калий бар тұз алмастырғыштарын және қан плазмасында калий деңгейін арттыруы мүмкін дәрілік заттарды лизиноприлмен бірге қолдану, әсіресе, бүйрек функциясының бұзылулары бар пациенттерде қан плазмасында калий концентрациясының едәуір артуына әкелуі мүмкін. Осындай жағдайларда қан плазмасында калий деңгейін бақылап отыру керек. Диуретиктер қабылдау кезінде дамитын гипокалиемияны лизиноприлді пайдаланғанда түзетуге болады.

Құрамында литий бар препараттар

АӨФ тежегіштерін құрамында литий бар препараттармен бір мезгілде қолданғанда қан плазмасында литий концентрациясы қайтымды жоғарылаған жағдайлар және оның уыттылық көріністері туралы хабарланды. Литийдің уытты әсер ету қаупі тиазидті диуретиктермен бірге пайдаланғанда артуы мүмкін, бұл АӨФ тежегіштерін қабылдау салдарынан дамитын литиймен уыттанудың өршуіне әкелуі мүмкін. Лизиноприл мен литий препараттарын біріктіріп қолдану ұсынылмайды, алайда, егер осындай біріктірілімді пайдалану қажеттілігі туындаса, қан плазмасында литий деңгейін мұқият бақылап отыру керек.

Қабынуға қарсы стероидты емес дәрілер (ҚҚСД), тәулігіне 3 г-ден көп  дозалардағы ацетилсалицил қышқылын қоса

ҚҚСП (мысалы, ацетилсалицил қышқылы қабынуға қарсы әсер ететін дозаларда, 2 типті циклооксигеназа тежегіштері (ЦОГ-2), селективті емес ҚҚСП) пайдаланғанда АӨФ тежегіштерінің гипертензияға қарсы әсері төмендеуі мүмкін. ҚҚСП және АӨФ тежегіштерін бірге қабылдау, бүйректің жедел жеткіліксіздігінің дамуын қоса, бүйрек функциясы бұзылуының туындау қауіптерін арттыруы мүмкін, сондай-ақ, әсіресе, бүйрек функциясы бұзылған пациенттерде қан плазмасында калий концентрациясының жоғарылауына әкеледі. Атап көрсетілген әсерлер, әдетте, қайтымды сипатта болады. Осындай біріктірілімдерді, әсіресе, егде жастағыларда абайлап қолдану керек. Оларды қабылдайтын пациенттерде біріктірілген емнің бастапқы сатысында және одан кейінгі емдеу үдерісінде бүйрек функциясын бақылап отыру керек, сондай-ақ олар жеткілікті сұйықтық мөлшерін ішуі тиіс.

Алтын препараттары

Алтын препараттарының инъекциялық түрлерін (мысалы, натрий уротиомалатын) пайдалану салдарынан дамитын қан кернеулер, жүрек айну, бас айналу және артериялық гипотензияны қоса, вазодилатация симптомдары едәуір айқын болуы мүмкін, АӨФ тежегіштерін қабылдайтын пациенттерде жиірек білінеді.

Трициклды антидепрессанттар/психозға қарсы дәрілер/жалпы анестезияға арналған дәрілер

Кейбір жалпы анестетиктер, трициклды антидепрессанттар және психозға қарсы дәрілер АӨФ тежегіштерінің гипотензиялық әсерін күшейтуі мүмкін.

Симпатомиметиктер

Симпатомиметиктер АӨФ тежегіштерінің гипертензияға қарсы әсерін азайтуы мүмкін.

Гипогликемиялық препараттар

АӨФ тежегіштерімен бір мезгілде қолданғанда гипогликемиялық препараттар (инсулин және ішуге арналған гипогликемиялық дәрілер) әсерлері күшеюі мүмкін және гипогликемияның даму қаупі артады, бұл біріктірілген емнің алғашқы аптасына және бүйрек функциясының бұзылулары бар пациенттерге көбірек тән.

Ко-тримоксазол (триметоприм мен сульфаметоксазол біріктірілімі)

АӨФ тежегіштерімен бір мезгілде ко-тримоксазол қабылдағанда гиперкалиемияның даму қаупі артуы мүмкін.

Ацетилсалицил қышқылы, тромболитиктер, бета-адреноблокаторлар, нитраттар

Лизиноприлді агрегантқа қарсы әсерлерді қамтамасыз ететін дозалардағы ацетилсалицил қышқылымен, тромболитиктермен, бета-адреноблокаторлармен және/немесе нитраттармен бір мезгілде пайдалануға болады.

Этанол

Этанол АӨФ тежегіштерінің гипертензияға қарсы әсерін күшейтеді.

Аллопуринол, прокаинамид, цитостатиктер немесе иммунодепрессанттар (жүйелі глюкокортикостероидтар)

Аллопуринол, прокаинамид, цитостатиктер немесе иммунодепрессанттарды АӨФ тежегіштерімен бір мезгілде қолданғанда лейкопенияның даму қаупі артуы мүмкін.

Антацидтер және колестирамин

Антацидтер және колестирамин АӨФ тежегіштерінің биожетімділігін төмендетеді.

Бейтарап эндопептидаза тежегіштері

АӨФ тежегіштері мен рацекадотрилді (энкефалиназа тежегіші) бір мезгілде қолданғанда ангионевроздық ісінудің жоғары даму қаупі туралы хабарланды.

АӨФ тежегіштерін құрамында сакубитрил (неприлизин тежегіші) бар дәрілік препараттармен бір мезгілде қолданғанда ангионевроздық ісінудің даму қаупі артады, осыған байланысты, атап көрсетілген препараттарды бір мезгілде қолдану қарсы көрсетілімді. АӨФ тежегіштерін құрамында сакубитрил бар препараттарды тоқтатудан кейін 36 сағат өткен соң барып тағайындау керек.

АӨФ тежегіштерін қабылдайтын пациенттерге, сондай-ақ АӨФ тежегіштерін тоқтатудан кейін 36 сағат бойы құрамында сакубитрил бар препараттарды тағайындау қарсы көрсетілімді.

Плазминогеннің тіндік белсендіргіштері

Обсервациялық зерттеулерде ишемиялық инсульттің тромболитикалық емі үшін алтеплаза қолданудан кейін АӨФ тежегіштерін қабылдаған пациенттерде ангионевроздық ісінудің жоғары даму жиілігі анықталды.

Амлодипин

Басқа дәрілік заттардың амлодипинге әсері

CYP3A4 тежегіштері

CYP3A4 күшті немесе орташа тежегіштерімен (протеазалар тежегіштері, азолдар тобының зеңге қарсы препараттары, эритромицин немесе кларитромицин, верапамил немесе дилтиазем сияқты макролидтер тобының антибиотиктері) бірге қолданғанда амлодипин әсерлері едәуір күшеюі мүмкін, соның нәтижесінде артериялық гипотензияның даму қаупі артады, бұл егде жастағы пациенттерге өте тән. Пациенттерге мониторинг өткізу және амлодипин дозалануын түзету қажеттілігі туындауы мүмкін.

CYP3A4 индукторлары

Қан плазмасында амлодипин концентрациясы CYP3A4 индукторларымен бір мезгілде қолданғанда өзгеріп отыруы мүмкін. Сондықтан біріктірілген ем кезінде де, одан кейін де, әсіресе, CYP3A4 күшті индукторларын (мысалы, рифампицин және құрамында шайқурай (Hypericum perforatum) бар препараттар) пайдаланғанда АҚ бақылауы, қажет болса, амлодипин дозасын түзету керек.

Грейпфрутпен немесе грейпфрут шырынымен қабылдау ұсынылмайды, өйткені кейбір пациенттерде бұл амлодипин биожетімділігін арттыруға және оның гипертензияға қарсы әсерін күшейтуге әкелуі мүмкін.

Дантролен (инфузия)

Жануарларға жүргізілген зерттеулерде верапамил мен дантролен енгізу (венаішілік инфузия) кезінде гиперкалиемия себебінен болатын және кейіннен өліммен аяқталатын қарыншалар фибрилляциясы және жүрек-қантамырлық коллапс дамиды. Гиперкалиемия қаупіне орай, қатерлі гипертермияның дамуына бейімділігі бар пациенттерде, сондай-ақ қатерлі гипертермияны емдеу кезінде тікелей дантроленді амлодипин сияқты КӨБ түрлерімен бір мезгілде қолданудан сақтану ұсынылады.

Амлодипиннің басқа дәрілік заттарға әсері

Амлодипин гипертензияға қарсы басқа дәрілік заттардың гипотензиялық әсерін күшейтеді.

Такролимус

Амлодипинмен бір мезгілде пайдаланғанда қан плазмасында такролимус концентрациясының жоғарылау қаупі бар, осы фармакокинетикалық өзара әрекеттесу механизмі соңына дейін зерттелмеген. Такролимустың уытты әсерінің дамуынан сақтандыру мақсатында амлодипинмен бірге қолдану қажет болған жағдайда оның қан плазмасындағы концентрациясын бақылау және, қажет болса, дозаны түзету керек.

Рапамицин туындылары

Сиролимус, темсиролимус және эверолимус сияқты рапамицин туындылары CYP3A субстраттары болып табылады. Амлодипин CYP3A әлсіз тежегіші бола отырып, рапамицин туындыларымен бір мезгілде қолданғанда олардың әсерлерін күшейтуі мүмкін.

Циклоспорин

Дені  сау еріктілерде немесе тұрғылықты халықтың басқа топтарында амлодипин мен циклоспориннің өзара әрекеттесуіне қатысты зерттеулер жүргізілмеген. Бұл қатарға бүйрек трансплантациясы жасалған пациенттер ғана қосылмайды. Оларда қан плазмасында циклоспорин концентрациясының жоғарылауы (орта есеппен, 0%-ден 40% дейін) білінді. Амлодипинмен бірге қолданғанда бүйрек трансплантациясы жасалған пациенттерде қан плазмасында циклоспорин концентрациясына мониторинг өткізу, сонымен қатар, қажет болса, оның дозасын азайту керек.

Симвастатин

Бір мезгілде көп рет 10 мг дозадағы амлодипинді 80 мг дозадағы симвастатинмен қабылдағанда соңғысының концентрациясы монотерапия кезіндегісімен салыстырғанда, 77% жоғарылады. Амлодипин қабылдайтын пациенттерде симвастатин дозасын тәулігіне 20 мг дейін шектеу керек.

Амлодипин аторвастатин, дигоксин және варфариннің фармакокинетикалық параметрлеріне әсер етпейді.

Арнайы сақтандырулар

Жекелеген компоненттер қолданумен байланысты төменде келтірілген барлық сақтандырулар Амлипинге де қатысты.

Лизиноприлмен байланысты:

Симптоматикалық артериялық гипотензия

Симптоматикалық артериялық гипотензия асқынбаған артериялық гипертензиясы бар пациенттерде сирек байқалады. Елеулі АҚ төмендеуін, мысалы, диуретиктер қабылдау, тұз мөлшері төмен диета, диализ емшаралары, құсу, диарея немесе ауыр ренинге тәуелді артериялық гипертензияға орай айналымдағы қан көлемін (АҚК) азайту жүргізілетін пациенттерде байқауға болады.

Бүйрек жеткіліксіздігімен біріккен немесе онсыз жүрек жеткіліксіздігі бар пациенттерде симптоматикалық артериялық гипотензия дамуы мүмкін. Осы орайда, жүрек жеткіліксіздігінің өте ауыр түрлеріне шалдыққан пациенттерде қауіп үлкен, оны ілмекті диуретиктердің жоғары дозаларын пайдалану, гипонатриемия немесе бүйрек функциясының бұзылулары айғақтайды. Артериялық гипотензияның даму қаупі жоғары пациенттер емдеудің басында, сондай-ақ дәрілік зат дозасын түзету кезінде мұқият бақылауда болуы тиіс. Бұл  шектен тыс АҚ төмендеуі миокард инфарктісіне немесе ми қан айналымының бұзылуына әкелуі мүмкін жүректің ишемиялық ауруы немесе цереброваскулярлық аурулары бар пациенттерге де қатысты.

Артериялық гипотензия дамуында пациентті шалқасынан жатқызып, қажет болса, вена ішіне физиологиялық ерітінді енгізу керек. Транзиторлы гипотензиялық реакция, әдетте, кейіннен АҚК қалпына келтірілген соң АҚ көтерілуінде пайдалануға болатын дәрілік препаратты келесі жолы қолдануға қарсы көрсетілімді емес.

АҚ қалыпты немесе төмен, жүрек жеткіліксіздігі бар кейбір пациенттерде лизиноприл қолданғанда әріқарай жүйелі АҚ төмендеуін байқауға болады. Осы әсер күтілетін болады және әдетте емдеуді тоқтатуды талап етпейді. Егер артериялық гипотензия клиникалық симптоматиканың дамуымен қатар жүрсе, дәрілік зат дозасын азайту немесе оны қабылдауды тоқтату қажет болуы мүмкін.

Жедел миокард инфарктісі кезіндегі артериялық гипотензия

Вазодилататорлармен емделуден кейін әріқарай гемодинамиканың едәуір нашарлау қаупі бар жедел миокард инфарктісін алған пациенттерде лизиноприлмен емдеуді бастауға болмайды. Оларға систолалық артерия қысымы (САҚ) 100 мм сын. бағ. және одан төмен, сондай-ақ кардиогенді шок дамыған пациенттер жатады. Миокард инфарктісінен кейінгі алғашқы 3 күн ішінде, егер САҚ 120 мм сын. бағ. және одан төмен болса, лизиноприл дозасын азайту керек. Егер САҚ 100 мм сын. бағ. және одан төмен  болса, демеуші дозаны 5 мг дейін немесе уақытша 2,5 мг дейін азайту керек. Артериялық гипотензия 1 сағаттан көп уақыт ішінде тіркелсе (САҚ 90 мм сын. бағ. аз), лизиноприлді тоқтату керек.

Қолқа клапаны стенозы, митральді клапан стенозы/гипертрофиялық кардиомиопатия

Басқа АӨФ тежегіштері сияқты, лизиноприл митральді клапан стенозы және сол жақ қарыншадан шығу жолының тарылуы (қолқа стенозы немесе гипертрофиялық кардиомиопатия) бар пациенттерде сақтықпен пайдаланылу керек.

Бүйрек функциясының бұзылулары

Бүйрек функциясы бұзылған жағдайда (креатинин клиренсі (КК) < 80 мл/мин) лизиноприл дозасын бастапқыда пациенттегі КК (кестені қараңыз) бойынша, сосын емдеуге берілген жауап негізінде таңдау керек. Ем жүргізу кезінде қан плазмасында калий мен креатинин концентрациясын жүйелі бақылап отыру керек.

Кесте. Бүйрек жеткіліксіздігінде лизиноприл дозасын түзету

Креатинин клиренсі (мл/мин)

Бастапқы доза (мг/күн)

10-нан аз (диализде жүрген пациенттерді қоса)

2,5*

10-30

2,5-5

31-80

5-10

*Доза және/немесе қабылдау жиілігі АҚ деңгейі негізінде түзетілуі тиіс.

Жүрек жеткіліксіздігі бар пациенттерде АӨФ тежегіштерімен емдеудің бастапқы сатысында артериялық гипотензия әріқарай бүйрек функциясының нашарлауына әкелуі мүмкін. Осындай пациенттерде, әдетте, қайтымды  сипатта болатын жедел бүйрек жеткіліксіздігінің дамуы хабарланды.

Кейде АӨФ тежегіштерін қабылдаған бүйрек артерияларының екі жақты стенозы немесе жалғыз бүйрек болған кездегі бүйрек артериясының стенозы бар пациенттерде, әдетте, қан плазмасында мочевина мен креатинин концентрацияларының, әдетте, емдеуді тоқтатқанда қайтымды болатын жоғарылауы байқалды, осы орайда бүйрек жеткіліксіздігі бар пациенттерде қауіп өте жоғары. Реноваскулярлы артериялық гипертензия болған жағдайда ауыр артериялық гипотензия мен бүйрек жеткіліксіздігінің даму қауіптері едәуір артады. Осындай пациенттерді емдеу қатаң медициналық бақылаумен жүргізілуі тиіс. Емді лизиноприлдің төмен дозаларынан бастау және кейіннен оларды абайлап түзету керек. Лизиноприлмен емдеудің алғашқы апталарында диуретиктер қабылдауды тоқтату керек, өйткені оларды пайдалану жоғарыда көрсетілген жай-күйлердің дамуына ықпал етуі мүмкін, сондай-ақ бүйрек функциясын бақылау қажет.

Артериялық гипертензиясы бар пациенттерде реноваскулярлы аурулар болғанда, әсіресе, лизиноприлді диуретиктермен біріктіріп пайдаланған жағдайларда кейде қан плазмасында мочевина мен креатинин концентрацияларының жоғарылауы білінді. Атап көрсетілген өзгерістер, әдетте, мардымсыз болды және транзиторлы сипатта болды. Осы орайда бүйрек функциясының бұзылулары бар пациенттерде олардың жоғарырақ туындау қаупі болады. Осындай жағдайларда диуретик және/немесе лизиноприл дозаларын азайту және/немесе оларды тоқтату қажет болуы мүмкін.

Жедел миокард инфарктісі және бүйрек жеткіліксіздігінің белгілері бар пациенттерде қан плазмасында креатинин концентрациясы 177 мкмоль/л-ден асып кетсе және/немесе протеинурия болса, тәулігіне 500 мг-ден көп  лизиноприлмен емдеуді бастауға болмайды. Егер лизиноприлмен ем кезінде бүйрек функциясы бұзылса (қан плазмасында креатинин концентрациясы 265 мкмоль/л-ден асып кетсе немесе емдеудің басталуына дейін тиісті мәнінен 2 есе жоғары болса), дәрілік затты тоқтату мәселесін қарау керек.

Аса жоғары сезімталдық/ангионевроздық ісіну

Лизиноприлді қоса, АӨФ тежегіштерін қабылдаған пациенттерде емделудің кез келген кезеңінде туындауы мүмкін бет, аяқ-қол, ерін, тіл, дауыс саңылауының және/немесе көмейдің ангионевроздық ісіну жағдайлары сирек тіркелді. Бұл жағдайда пациентті ауруханадан шығармас бұрын дәрілік зат қабылдауды дереу тоқтату, пациентті мұқият медициналық бақылауды қамтамасыз ету және симптомдардың тиісті емін олар толық басылғанша жүргізу керек. Тіпті тек тілдің ісінуі дамып, тыныс алу жеткіліксіздігі болмаса да, пациенттерді ұзақ уақыт қадағалау қажет болуы мүмкін, өйткені антигистаминдік препараттармен және кортикостероидтармен емдеу жеткіліксіз болуы мүмкін.

Көмейдің немесе тілдің ісінуімен қатар жүретін ангионевроздық ісіну өте сирек жағдайларда өліммен аяқталуға алып келді. Тіл, дауыс саңылауының немесе көмейдің ісінуі бар, әсіресе, анамнезінде тыныс жолдарына операция жасалған пациенттерде тыныс жолдарының обструкциясы дамуы мүмкін. Осындай жағдайларда жоғарғы тыныс жолдарының өткізгіштігін қамтамасыз етуді және  адреналин  енгізуді қоса, кезек күттірмейтін емді шұғыл жүргізу қажет. Пациент симптомдар толық басылғанша қатаң медициналық бақылауда болуы тиіс.

АӨФ тежегіштері, басқа нәсілді пациенттермен салыстырғанда, қара нәсілді пациенттерде ангионевроздық ісінуді жиірек туындатады.

Анамнезінде АӨФ тежегіштерін қабылдаумен байланыссыз ангионевроздық ісіну жағдайлары аталған пациенттерде АӨФ тежегіштерін пайдаланғанда ангионевроздық ісінудің жоғары туындау қаупі болуы мүмкін.

Лизиноприлді рапамицин туындыларымен (mTORкиназа ферментінің тежегіштері (сүт қоректілер жасушаларындағы рапамицин нысанасы), мысалы, сиролимус, эверолимус, темсиролимус) бір мезгілде қабылдайтын пациенттерде ангионевроздық ісінудің өте жоғары даму қаупі (мысалы, тыныс алу жеткіліксіздігінің дамуынсыз немесе дамуымен тыныс жолдарының немесе тілдің ісінуі) болуы мүмкін.

Гемодиализде жүрген пациенттердегі анафилактоидтық реакциялар

Жоғары ағынды диализ жарғақшалары (мысалы, AN69) пайдаланылатын гемодиализде жүрген пациенттерде лизиноприл қабылдау кезіндегі анафилактоидтық реакциялар жағдайлары тіркелген. Осындай пациенттерде не диализ жарғақшаларының басқа типін, не басқа фармакотерапиялық топтағы  гипотензиялық препаратты қолдану мәселесін қарау ұсынылады.

Тығыздығы төмен липопротеиндер (ТТЛП) аферезі емшарасы кезінде пациенттерде болатын анафилактоидтық реакциялар

Сирек жағдайларда декстран сульфатын пайдаланумен ТТЛП аферезі емшарасы жасалғанда АӨФ тежегіштерін қабылдаған пациенттерде өмірге қауіпті анафилактоидтық реакциялар дамыды. Аферездің әр сеансы алдында АӨФ тежегіштерін қабылдауды уақытша тоқтатып, бұл реакциялардың алдын алуға болады.

Десенсибилизация

Десенсибилизациялау емі кезінде (мысалы, жарғақ қанаттылар уымен) АӨФ тежегіштерін қабылдаған пациенттерде анафилактоидтық реакциялар болды. Дәл осы пациенттерде, егер десенсибилизация емшарасын жасар алдында АӨФ тежегіштерін пайдалану уақытша тоқтатылса, осыған ұқсас реакциялардан сақтануға болады, алайда, олар дәрілік затты кездейсоқ қабылдағанда қайта туындады.

Бауыр жеткіліксіздігі

Сирек жағдайларда АӨФ тежегіштерін қабылдау холестаздық сарғаюдан басталған синдроммен қатар жүрді, бауырдың фульминантты некрозының дамуына дейін үдеді және (кейде) өлімге алып келді. Осы синдромның туындау механизмі түсініксіз. Сарғаю дамуында немесе қан плазмасында бауыр ферменттерінің деңгейлері едәуір жоғарылағанда дәрілік затты пайдалануды тоқтату және пациенттердің жай-күйін мұқият медициналық бақылаумен қамтамасыз ету керек.

Нейтропения/агранулоцитоз

АӨФ тежегіштерін қолдану кезінде нейтропения/агранулоцитоз, тромбоцитопения және анемия туындаған жағдайлар тіркелген. Бүйрек функциясы қалыпты пациенттерде және басқа ауырлық түсіретін факторлар болмағанда нейтропения сирек кездеседі. Нейтропения және агранулоцитоз қайтымды сипатта болады және АӨФ тежегіштерін тоқтатудан кейін басылады. Лизиноприл дәнекер тіннің жүйелі аурулары бар пациенттерде, иммуносупрессиялық ем жүргізілгенде, аллопуринолмен немесе прокаинамидпен емделу кезінде, сондай-ақ осы ауырлық түсіретін факторлар бірігуінде, әсіресе, бүйрек функциясының бұзылулары болғанда ерекше сақтықпен қолданылу керек. Кейбір жағдайларда осындай пациенттерде бірқатар жағдайларда антибиотиктермен емдеуге берілмеген ауыр инфекциялық аурулар дамыды. Жоғарыда көрсетілген пациенттерде лизиноприлмен емделу кезінде қандағы лейкоциттер санын жүйелі түрде бақылау ұсынылады. Пациенттер өздерінің инфекциялық аурудың бірінші белгілерінің білінуі туралы дәрігерге хабарлау қажеттілігінен ақпараттанған болуы тиіс.

Ренин-ангиотензин-альдостерон жүйесінің (РААЖ) қосарлы бөгелісі

АӨФ тежегіштерін, ангиотензин II рецепторларының антагонистерін (АРБ II) немесе алискиренді бір мезгілде қабылдау РААЖ қосарлы бөгелісі есебінен артериялық гипотензия, гиперкалиемияның туындауы және бүйрек функциясының төмендеуі (бүйректің жедел жеткіліксіздігін қоса) қаупін арттыратыны туралы деректер бар. Сондықтан АӨФ тежегіштерін, АРБ II немесе алискиренді бірге пайдалану ұсынылмайды.

РААЖ қосарлы бөгелісі абсолютті қажеттілік болып саналатын жағдайларда,  пациентті тиісті бақылаумен қамтамасыз ету және бүйрек функциясына, су-электролит теңгеріміне және АҚ мұқият мониторингін жүйелі өткізу керек.

Диабеттік нефропатиясы бар пациенттерде бір мезгілде АӨФ тежегіштері мен АРБ II пайдалануға болмайды.

Нәсілдік ерекшелігі

Ангионевроздық ісіну АӨФ тежегіштерін қолданғанда қара нәсілді пациенттерде басқа нәсілді пациенттердегіден жиірек туындайды.

Басқа да АӨФ тежегіштері сияқты, басқа нәсілді пациенттермен салыстырғанда, қара нәсілді пациенттерде лизиноприлдің АҚ төмендету тиімділігі аз болуы мүмкін, бұл артериялық гипертензиясы бар қара нәсілді пациенттер қауымында ренин деңгейі төмен өкілдердің басым болу себебінен болуы ықтимал.

Жөтел

АӨФ тежегіштерін қабылдаудың, әдетте, өнімсіз, тұрақты сипатта болатын және дәрілік препаратты тоқтатудан кейін басылатын жөтелмен қатар жүруі мүмкін екені анықталды. Жөтелдің дифференциялық диагностикасында АӨФ тежегіштерін қолдану себебінен болатын жөтелді ескеру қажет.

Хирургиялық араласу/жалпы анестезия

Гипотензиялық препараттар пайдаланылатын операциялық араласулар немесе жалпы анестезия жасалғанда лизиноприл рениннің компенсаторлық лықсуынан болатын ангиотензин II түзілуін бөгеуі мүмкін. Бұл жағдайда, егер артериялық гипотензия дамыса, оны АҚК көбейту жолымен түзетуге болады.

Гиперкалиемия

АӨФ тежегіштерін, оның ішінде лизиноприл қабылдаған пациенттерде қан плазмасында калий деңгейінің жоғарылауы байқалды. Гиперкалиемия дамуы бойынша қауіп тобын бүйрек жеткіліксіздігі және қант диабеті бар пациенттер құрайды. АӨФ тежегіштерін бір мезгілде калий жинақтаушы диуретиктермен (мысалы, спиронолактон, триамтерен және амилорид), құрамында калий бар препараттармен, құрамында калий бар тұз алмастырғыштармен немесе қабылдануы қан плазмасындағы калий деңгейінің артуына алып келетін кез келген басқа дәрілік заттармен (мысалы, гепарин, ко-тримоксазол (триметопримнің сульфаметоксазолмен біріктірілімі)) қабылдайтын  пациенттер де осыған жатады. Жоғарыда көрсетілген препараттармен АӨФ тежегіштерін бір мезгілде пайдалану қажет болғанда қан плазмасында калий концентрациясын жүйелі бақылап отыру керек.

Қант диабеті бар пациенттер

Ішуге арналған гипогликемиялық препараттармен немесе инсулинмен ем қабылдайтын қант диабеті бар пациенттерде АӨФ тежегішімен емделген алғашқы ай ішінде қан плазмасында глюкоза деңгейін мұқият бақылап отыру қажет.

Құрамында литий бар препараттар

Әдетте, лизиноприл мен құрамында литий бар препараттарды бірге пайдалану ұсынылмайды.

Жүктілік кезеңі

АӨФ тежегіштерімен емделуді жүктілік кезеңінде бастауға болмайды.

Жүктілікті жоспарлайтын пациент әйелдер, егер АӨФ тежегішімен емделуді жалғастыру қажет болып саналмаса, жүктілік уақытында пайдалану кезіндегі  қауіпсіздік бейіні белгілі басқа фармакологиялық кластарға жататын гипертензияға қарсы дәрілермен емге ауыстырылуы тиіс. Егер жүктілік диагностикаланған жағдайда АӨФ тежегіштерін қабылдауды дереу тоқтатып, қажет болса, гипертензияға қарсы баламалы емді бастау керек.

Амлодипинмен байланысты:

Гипертониялық криз болған пациенттерде амлодипин қолдану қауіпсіздігі мен тиімділігі анықталмаған.

Жүрек жеткіліксіздігі бар пациенттер

Жүрек жеткіліксіздігі бар пациенттерде амлодипинді абайлап пайдалану керек. Жүректің ауыр жеткіліксіздігі (Нью-Йорк кардиологиялық қауымдастығының (NYHA) жіктеуі бойынша III және IV класы) бар пациенттерде жүргізілген ұзақ мерзімді плацебо-бақыланатын зерттеуде өкпе ісінуі жағдайларының жиілігі амлодипин қабылдаған топта плацебо тобындағыдан жоғары болды. Кальций өзекшелерінің блокаторларын (КӨБ), оның ішінде амлодипинді жүректің іркілісті жеткіліксіздігі бар пациенттер, олар жүрек-қантамыр асқынуларының және өлімге ұшырау қаупін арттыруы мүмкін екендіктен, абайлап қабылдау керек.

Егде жастағы пациенттер

Егде жастағы пациенттерде дозаны арттырғанда сақ болу керек.

Қосымша заттар

Амлипин құрамында лактоза бар, сондықтан фруктоза, галактоза және т.б. жақпаушылығымен, мысалы, лактаза жеткіліксіздігімен немесе глюкоза-галактоза мальабсорбциясымен сипатталатын сирек тұқым қуалайтын аурулары бар пациенттерге аталған дәрілік препаратты қабылдауға болмайды.

Амлипин 5/5 мг және 10/10 мг құрамында әрқайсысы аллергиялық реакциялар туғызуы мүмкін сансет сары лак, понсо 4R және тартразин бояғыштары бар.

Жүктілік немесе лактация кезінде

Жүктілік

Амлипинді жүктілікті жоспарлау кезеңінде және жүктілік кезінде қолдануға болмайды. Амлипинді талапқа сай бақыланатын клиникалық зерттеулер шеңберінде жүкті әйелдерде қолдану деректері жоқ. Жүктілік расталғанда препарат қабылдауды дереу тоқтатып, қажет болса, баламалы ем бастау керек. Жүктілікті жоспарлайтын пациент әйелдерді жүктілік кезіндегі қауіпсіздік бейіні белгілі баламалы гипотензиялық дәрілерге ауыстыру керек.

Лактация

Амлипинді бала емізу кезеңінде қолдануға болмайды (деректер жоқ). Егер лактация кезеңінде (әсіресе, жаңа туған нәрестелер мен шала туған сәбилерді емшекпен қоректендіру кезеңінде) препаратты қолдану қажет болса, қауіпсіздік бейіні белгілі баламалы гипотензиялық дәрілер тағайындалу керек.

Фертильділік

Амлипиннің фертильділікке әсері туралы талапқа сай бақыланатын клиникалық зерттеулер деректері жоқ.

Лизиноприл

Жүктілік

АӨФ тежегіштерін қолдану жүктіліктің I триместрінде ұсынылмайды, әрі II және III триместрлерінде қарсы көрсетілімді.

Эпидемиологиялық зерттеулер нәтижелерінің негізінде жүктіліктің I триместрінде АӨФ тежегіштерін қабылдаудан болатын тератогенді әсерлерінің туындау қаупі туралы нақты тұжырымдар жасауға болмайды, бірақ қауіптің сәл жоғарылауын жоққа шығаруға болмайды. Жүктілікті жоспарлайтын пациент әйелдер, егер АӨФ тежегіштерімен емделуді жалғастыру қажет болып саналмаса, жүктілік уақытында пайдалану кезіндегі  қауіпсіздік бейіні белгілі басқа фармакологиялық кластарға жататын гипотензиялық дәрілермен емге ауыстырылуы тиіс. Егер жүктілік диагностикаланса, АӨФ тежегіштерімен емді дереу тоқтатып, қажет болса,  баламалы дәрілік заттарды пайдалану керек.

Жүктіліктің II және III триместрлерінде әйелдерде қолданғанда АӨФ тежегіштерінің шаранаға уытты әсерін көрсететіні анықталған (бүйрек функциясының бұзылуы, қағанақ суының аздығы, жаңа туған нәрестеде бас сүйектерінің оссификация кідірісі (бүйрек жеткіліксіздігі, артериялық гипотензия, гиперкалиемия).

АӨФ тежегіштерін жүктіліктің II триместрінде қолданған жағдайда шарананың бүйрегі мен бассүйегіне ультрадыбыстық зерттеу жүргізу ұсынылады.

Аналары АӨФ тежегіштерін қабылдаған жаңа туған нәрестелерге артериялық гипотензияны анықтау тұрғысынан мұқият қадағалау жүргізу ұсынылады.

Лактация

Лизиноприл қолдану ұсынылмайды, өйткені оны бала емізу кезінде пайдалану туралы ешқандай деректер жоқ. Әсіресе, жаңа туған нәрестелер немесе шала туған сәбилерде бала емізу кезіндегі қауіпсіздік бейіні белгілі баламалы дәрілік заттарды пайдаланған дұрыс.

Амлодипин

Жүктілік

Адамда жүктілік кезінде амлодипин қолдану қауіпсіздігі анықталмаған.

Жануарларда жүргізілген зерттеулерде амлодипиннің жоғары дозаларда тұқым өрбіту уыттылығын иеленетіні анықталған. Жүктілік кезінде амлодипин, тек қауіпсізірек баламалы ем болмаған, сондай-ақ аурудың өзі ана мен сәбидің денсаулығына зор қауіп төндірген жағдайда пайдалануға ұсынылады.

Лактация

Амлодипин емшек сүтімен бөлінеді. Емшекпен қоректеніп жүрген сәби алатын дәрілік заттың мөлшерін анасының дозасына қатысты бағалағанда интерквартиль аралығының 3-7%, ең көп дегенде - 15% құрайтыны анықталды. Амлодипиннің жаңа туған нәрестелерге қалай әсер ететіні белгісіз. Бала емізуді жалғастыру/тоқтату немесе амлодипинмен емдеуді жалғастыру/тоқтату мәселесінде шешім қабылдағанда ана үшін дәрілік препаратты қолданудың пайдасы мен сәби үшін емшек емудің артықшылығын бағалау қажет.

Фертильділік

Кейбір пациенттерде КӨБ қолданғанда сперматозоидтар ұштарындағы қайтымды биохимиялық өзгерістер хабарланды. Амлодипиннің фертильділікке әсер ету мүмкіндігін бағалау үшін клиникалық деректер жеткіліксіз. Егеуқұйрықтарға жүргізілген зерттеуде оның еркектеріндегі  фертильділікке теріс әсер көрсететіні анықталды.

Препараттың көлік құралын немесе қауіптілігі зор механизмдерді басқару қабілетіне әсер ету ерекшеліктері 

Лизиноприлмен байланысты

Көлік құралдарын немесе механизмдерді басқару кезінде лизиноприл қабылдағанда бас айналу немесе шаршаудың дамуы мүмкін екенін ескеру керек.

Амлодипинмен байланысты

Амлодипин автокөлік жүргізу немесе механизмдерді басқару қабілетіне әлсіз немесе орташа білінетін теріс әсерін көрсетуі мүмкін. Бас айналу, бас ауыру, шаршау және жүрек айнудың дамуы мүмкін екеніне байланысты, реакция шапшаңдығы төмендеуі мүмкін. Көлік құралдарын немесе механизмдерді басқару кезінде, әсіресе, амлодипинмен емделудің басында сақ болуға кеңес беріледі.

Қолдану жөніндегі нұсқаулар

Таблеткалар ас ішуге байланыссыз ішке қабылданады, ұсынылатын доза – тәулігіне бір рет бір таблетка, ең жоғары тәуліктік дозасы – бір таблетка.

Бекітілген дозалардағы дәрілік заттар біріктірілімінен тұратын препараттар, әдетте, аурудың бастапқы емі ретінде көрсетілмеген. Пациенттер үшін дәрілік препарат құрамына кіретін компоненттердің әрқайсысының тиімді дозалары бөлек белгіленуі тиіс. Демеуші ем кезінде біріктірілім компоненттерінің қандай да бірінің дозаларын өзгерту қажет болған жағдайда біріктірілімнің тиісті дозасын таңдау немесе дәрілік заттарды әр бөлек қабылдауға ауысу ұсынылады.

Егер пациент Амлипин таблеткасын қабылдауды ұмытып кетсе, өткізіп алған дозаның орнын толтыру үшін екі есе дозасын қабылдауға болмайды.

Бүйрек функциясының бұзылулары бар пациенттер

Бүйрек жеткіліксіздігі бар пациенттерде Амлипиннің оңтайлы бастапқы және демеуші дозасын белгілеу